Barraquito is een gelaagde koffiedrank die oorspronkelijk afkomstig is van Tenerife, een van de Canarische Eilanden. Het is een combinatie van sterke espresso, gecondenseerde melk, opgeschuimde melk, likeur en soms wat citroen- of limoenrasp. Deze bijzondere koffie is inmiddels een symbool geworden van de lokale koffiecultuur en wordt vaak na de lunch of bij een ontspannen middagmoment gedronken.
Wat Barraquito zo aantrekkelijk maakt, is niet alleen de smaak, maar vooral het uiterlijk. In een helder glas zie je de verschillende lagen mooi op elkaar rusten: onderaan de gecondenseerde melk, dan een laag likeur, gevolgd door espresso en daarboven een luchtige schuimlaag. Afgetopt met een snufje kaneel en wat geraspte citroenschil krijgt het geheel een extra aroma en diepte.
Hoewel het in eerste instantie lijkt alsof je een cocktail serveert, is het in feite een koffiedrank die zowel romig, zoet als krachtig is. De balans tussen het zoet van de melk, de sterkte van de koffie en het warme accent van de likeur maakt het geliefd bij liefhebbers van bijzondere koffies.
Barraquito wordt op Tenerife vaak geserveerd met Licor 43, maar je komt ook variaties tegen met andere Spaanse kruidenlikeuren. Door het gebruik van lokale ingrediënten en het spel van smaken krijgt elke versie een persoonlijke toets. Dit maakt het ook leuk om zelf te experimenteren.
Hoe gebruiken?
Barraquito kun je het beste puur genieten zoals het is, in een helder glas geserveerd zodat de lagen goed zichtbaar blijven. Het is een drank die niet bedoeld is om mee te koken, maar eerder om bij het eten te drinken. Toch zijn er creatieve toepassingen mogelijk als je net dat beetje extra smaak aan een gerecht wilt geven.
Zo kun je een klein beetje gebruiken als basis voor een koffiesiroop in desserts. Voeg een paar eetlepels toe aan zelfgemaakte ijsmix of gebruik het als aroma in een tiramisu. Door de combinatie van zoet en sterk krijgt je nagerecht meteen een extra dimensie.
Ook in gebak doet een beetje Barraquito het goed. Denk aan een zachte cake waarbij je een deel van de melk vervangt door een koffielikeurmengsel, geïnspireerd op deze drank. Let wel op dat je de alcohol grotendeels laat verdampen door het geheel goed te bakken.
Tot slot kun je dit ook verwerken in koude gerechten zoals semifreddo of koffiemousse. Gebruik een kleine hoeveelheid van de drank om je mousse luchtigheid en een diepe koffiesmaak te geven zonder het te zwaar te maken.
Medicinale toepassingen
Hoewel Barraquito geen medicijn is, kunnen enkele van de ingrediënten afzonderlijk wel ondersteunende eigenschappen hebben. De koffie zorgt voor alertheid en een opkikker, en dat is ook precies de reden waarom veel mensen na de lunch een Barraquito drinken.
De citroenschil, mits biologisch en vers gebruikt, bevat essentiële oliën die kunnen bijdragen aan een betere spijsvertering. Dit kan een subtiel effect hebben wanneer je het bovenop de schuimlaag van de drank raspt.
Ook het gebruik van kruidenlikeur, zeker wanneer deze op basis van specerijen en citrus is, kan in kleine hoeveelheden een verwarmend effect geven. In sommige culturen gelooft men dat het goed is tegen een opgeblazen gevoel of lichte krampen, hoewel dat niet wetenschappelijk is onderbouwd.
Het warme, zoete en geurige karakter van een Barraquito kan bovendien een kalmerend effect hebben op de geest. Vooral op dagen waarop je behoefte hebt aan een rustmoment, is deze drank een aangename keuze.
Barraquito bewaren
Verse Barraquito is bedoeld om direct te drinken. Het bereiden van de lagen vraagt precisie en het warme schuim zakt snel in. Toch zijn er manieren om onderdelen van de drank voor te bereiden, als je later snel een glaasje wilt serveren.
De gecondenseerde melk kun je vooraf in kleine porties verdelen en in de koelkast bewaren. Dit blijft weken goed, zolang het luchtdicht is afgesloten. De likeur blijft uiteraard ook lang houdbaar bij kamertemperatuur.
Espresso kun je in theorie vooraf zetten en in de koelkast bewaren, maar voor het beste resultaat zet je hem vers. De schuimlaag kun je alleen opkloppen van warme melk, dus dat doe je best op het moment zelf.
Als je het voor meerdere personen wilt maken, kun je de ingrediënten wel klaarzetten in laagjes en pas op het laatste moment de melk opschuimen en toevoegen. Zo behoud je de structuur en het effect van de gelaagdheid.
Invriezen
Barraquito zelf invriezen is niet aan te raden. De lagen zouden bij het ontdooien in elkaar overlopen en de textuur van de melk verandert onherroepelijk. Toch zijn er creatieve manieren om met invriezen te spelen.
Je kunt bijvoorbeeld gecondenseerde melk en een koffiemengsel met likeur combineren en invriezen als ijsblokjes. Deze kun je dan in een glas melk laten smelten voor een koude versie van de drank.
Ook kun je koffie apart invriezen in ijsblokvorm, zodat je deze later kunt combineren met warme melk en likeur voor een snellere bereiding. Zo blijft de smaak redelijk behouden.
De melk zelf, zeker als ze al is opgeschuimd, leent zich niet voor invriezen. Melkschuim verliest zijn structuur zodra het bevriest. Gebruik dit dus altijd vers en als laatste stap.
Drogen
Barraquito drogen is praktisch niet mogelijk, omdat het om een vloeibare drank gaat met meerdere lagen. Wel kun je individuele elementen zoals citroenschil of kaneel drogen en bewaren voor later gebruik.
Gedroogde citroenschil kun je fijnmalen en gebruiken als topping. Bewaar dit in een goed afgesloten glazen pot op een droge plek. Zo behoudt het aroma redelijk lang.
Kaneel is uiteraard al een gedroogd product en kun je als poeder of in staafvorm in voorraad houden. Ook hiermee kun je je drankje afwerken wanneer je zin hebt in een Barraquito.
De gecondenseerde melk en de likeur zelf zijn houdbaar in vloeibare vorm, maar laten zich niet drogen zonder hun karakter te verliezen. Het is dus raadzaam om deze vers te houden.
Alternatieven
Als je geen Barraquito bij de hand hebt of de ingrediënten ontbreken, zijn er diverse mogelijkheden om toch iets soortgelijks te maken of om gerechten met vergelijkbare aroma’s te verrijken.
Een alternatief voor Barraquito is een Spaanse carajillo: espresso met een scheut brandy of rum. Het mist de laagjes en romigheid, maar heeft wel die kenmerkende kracht en warmte.
Ook een Vietnamese egg coffee is een interessant alternatief. Hierbij gebruik je eigeel met gecondenseerde melk en koffie. Het is zoet en vol, en geeft een vergelijkbaar mondgevoel.
Als je zoekt naar een alcoholvrij alternatief, kun je kiezen voor een koffiedrank met kokosmelk, gecondenseerde melk en kaneel. Door het juiste glasgebruik blijft het visueel aantrekkelijk.
Barraquito is op zijn beurt ook zelf een alternatief. Je kunt het beschouwen als een luxe versie van een gewone koffie met melk en suiker, of als dessertdrankje dat een espresso vervangt.
Tot slot kun je denken aan het verwerken van de ingrediënten van Barraquito in gebak of pudding. Gebruik koffie, gecondenseerde melk en citroenrasp als basis en speel met structuur. Zo geef je je gerecht een subtiele knipoog naar de originele drank zonder hem exact te kopiëren.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel kent de keuken als zijn broekzak. Al meer dan vijftien jaar verdiept hij zich in alles wat met smaak te maken heeft. Niet alleen de grote lijnen, zoals verse groenten, rijpe vruchten of goed stuk vlees, maar juist ook de kleine dingen die vaak over het hoofd worden gezien. Kruiden. Specerijen. Noten en zaden. Die eenvoudige smaakmakers die, als je ze op het juiste moment gebruikt, een bord eten ineens tot leven kunnen wekken. Een handje geroosterde sesamzaadjes, een snufje gerookt paprikapoeder, of wat fijngemalen komijnzaad, dat soort details maken voor hem het verschil.
Wat hem drijft is zijn achtergrond als groenteboer. Daar heeft hij niet alleen geleerd om kwaliteit te herkennen, maar ook hoe je ingrediënten moet behandelen zodat ze niet alleen vandaag goed zijn, maar ook volgende week nog hun kracht behouden. Hij weet precies hoe je kruiden moet drogen zonder dat ze hun geur verliezen, of hoe je noten en zaden bewaart zodat ze knapperig blijven. Voor Wilhelmus is koken geen kwestie van dure spullen of ingewikkelde recepten, maar van aandacht, timing en het juiste gevoel voor smaak. En dat begint bij hoe je met je voorraadkast omgaat.
