Early Girl is een tomatensoort die vooral geliefd is bij thuiskwekers vanwege zijn vroege opbrengst en compacte formaat. Het is een hybride tomaat die vrij snel na het planten al rijpe vruchten geeft, vaak al binnen zestig dagen. Dat maakt hem ideaal voor mensen die niet zo’n lange zomer hebben of gewoon ongeduldig zijn om hun eerste tomatensalade van eigen bodem te maken. De tomaten zelf zijn middelgroot, stevig en rond, met een vrij volle smaak en een fijne balans tussen zuur en zoet.
Wie eenmaal een Early Girl uit eigen tuin heeft geproefd, wil zelden meer terug naar de tomaten uit de supermarkt. Dat komt vooral doordat deze tomaat geoogst wordt wanneer hij echt rijp is, terwijl supermarktvarianten vaak nog groen geplukt worden. De smaak is daarom voller en natuurlijker. Deze tomaat is ideaal voor allerlei toepassingen, zowel rauw als gekookt, in soepen, sauzen, salades en zelfs op een boterham met wat peper en zout.
Early Girl groeit goed in veel verschillende klimaten, ook in iets koelere streken. Het is een zogenoemde ‘indeterminate’ plant, wat betekent dat hij blijft groeien en vruchten blijft produceren zolang het seizoen voortduurt. Hij wordt dus vrij lang en heeft steun nodig, zoals een tomatenrek of bamboestok. De opbrengst is vaak hoog, en dat maakt deze tomaat populair bij hobbytuinders.
Hoewel hij minder bekend is dan sommige andere tomatenrassen, is Early Girl bijzonder geschikt voor wie graag wil experimenteren met zelf kweken of inmaken. Dankzij het stevige vruchtvlees en de diepe smaak leent hij zich uitstekend voor diverse toepassingen in de keuken. De smaak is uitgesproken, maar niet te scherp, waardoor hij in veel gerechten moeiteloos opgaat.
Hoe gebruiken?
Early Girl kun je op veel manieren in de keuken gebruiken. De stevige textuur maakt hem perfect voor in salades, omdat hij niet meteen uit elkaar valt als je hem snijdt. Denk aan een simpele salade met romaine sla, geschaafde rode ui, een beetje geitenkaas en wat Early Girl tomaten in partjes. Een beetje olijfolie, peper en zeezout erbij en je hebt een frisse lunch.
Ook in warme gerechten komt deze tomaat goed tot zijn recht. Snij hem in stukken en voeg hem toe aan een pastasaus met knoflook, basilicum en uien. Door zijn natuurlijke smaak is er weinig suiker of andere toevoegingen nodig om het gerecht op smaak te brengen. Je kunt Early Girl ook halveren en roosteren in de oven met een scheut olijfolie en een takje tijm. Na dertig minuten heb je een geconcentreerde smaak die je zo over couscous of risotto kunt lepelen.
Voor soepen is Early Girl eveneens geschikt. Vooral in combinatie met geroosterde paprika’s en knoflook ontstaat er een dieprode, volle tomatensoep. De tomaten kun je in grove stukken snijden, even aanstoven met een sjalotje en daarna pureren. Een klein scheutje room maakt het geheel zacht, zonder dat het de tomatensmaak overneemt.
Ten slotte is hij ook geschikt om in te maken. Je kunt de tomaten ontvellen, in vieren snijden en wecken met wat basilicum en knoflook. Zo heb je in de winter een pot vol zomer op voorraad, klaar voor pizza’s, sauzen en stoofgerechten. Het stevige vruchtvlees zorgt ervoor dat de tomaat ook na het inmaken zijn vorm en structuur behoudt.
Medicinale toepassingen
Hoewel Early Girl in de eerste plaats een voedingsmiddel is, bevat hij wel degelijk stoffen die goed zijn voor het lichaam. Zoals andere tomaten bevat hij lycopeen, een krachtige antioxidant die onder andere kan bijdragen aan de bescherming van cellen tegen oxidatieve stress. Dit stofje is vooral aanwezig in de schil en komt beter vrij wanneer de tomaat verhit wordt.
Daarnaast is Early Girl rijk aan vitamine C, wat het immuunsysteem ondersteunt en helpt bij de opname van ijzer. Vitamine A, dat in de vorm van bètacaroteen aanwezig is, draagt bij aan gezonde ogen en een goede huid. Ook bevat de tomaat vezels die de spijsvertering ondersteunen.
Er zijn aanwijzingen dat regelmatig tomaten eten een positief effect heeft op het cholesterolgehalte en bloeddruk. Dat maakt tomaten, waaronder Early Girl, een waardevolle toevoeging aan een evenwichtig dieet. Ze zijn bovendien arm aan calorieën, waardoor ze ook passen in een dieet gericht op gewichtsbeheersing.
Early Girl bewaren
Verse Early Girl tomaten kun je het beste op kamertemperatuur bewaren, uit de zon. In de koelkast verliezen ze snel hun smaak en textuur. De kou tast namelijk de celstructuur aan, waardoor ze papperig worden en minder intens smaken. Leg ze dus gewoon in een schaal op het aanrecht en gebruik ze binnen enkele dagen.
Als je een grote oogst hebt, kun je ze ook in een koele berging of kelder bewaren, zolang ze niet te rijp zijn. Leg ze los van elkaar, met het kroontje naar beneden, om kneuzingen te voorkomen. Controleer regelmatig op plekken of schimmel, en gebruik de rijpste exemplaren het eerst.
Voor langere bewaring kun je ze ook verwerken tot saus, soep of chutney en inmaken. Zo blijft de smaak behouden en heb je altijd een voorraadje klaar voor druilerige dagen. Ingeweckte tomaat blijft vaak een jaar goed als je het hygiënisch verwerkt en in schone potten bewaart.
Invriezen
Early Girl tomaten kun je ook invriezen, al verandert dan wel de textuur. Het is het handigst om ze eerst te ontvellen: leg ze even in kokend water, laat ze schrikken in koud water, en trek de schil eraf. Snij ze daarna in stukken en vries ze per portie in, bijvoorbeeld in zakjes van vijfhonderd gram.
Voor saus of soep maakt het niet uit dat ze na ontdooien wat zachter zijn. Je kunt ze direct gebruiken in warme bereidingen. Als je de smaak wilt versterken, kun je ze ook eerst roosteren in de oven en daarna invriezen. Dat levert een vollere, intensere smaak op na ontdooien.
Let erop dat je de zakjes goed sluit en labelt met datum. In de vriezer blijven de tomaten ongeveer zes maanden goed. Zorg dat je ze langzaam laat ontdooien in de koelkast voor het beste resultaat.
Drogen
Een andere manier om Early Girl te bewaren is drogen. Snij de tomaten in plakken van ongeveer een halve centimeter dik en leg ze op een droogrek of bakplaat. Laat ze op lage temperatuur in de oven drogen, bijvoorbeeld op zestig graden met de deur op een kier.
Na acht tot tien uur zijn ze leerachtig en geconcentreerd van smaak. Je kunt ze daarna in een pot met olijfolie bewaren, eventueel met knoflook en tijm erbij. Gedroogde tomaat is ideaal voor salades, pasta of broodbeleg.
Je kunt ook een voedseldroger gebruiken als je er een hebt. Dat is vaak energiezuiniger en levert constantere resultaten op. Gedroogde tomaat blijft in olie enkele weken goed, droog in een afgesloten pot wel enkele maanden.
Hoe heet?
Early Girl is geen hete peper of pittige tomatensoort. Hij bevat geen capsaïcine, de stof die pepers scherp maakt, en scoort daarom nul op de Scoville-schaal. Dat maakt hem mild en toegankelijk, ook voor mensen met een gevoelige maag of kinderen.
Mocht je ooit een tomatengerecht maken waarin tóch teveel pit zit, bijvoorbeeld door toevoeging van chili of zwarte peper, dan kun je dat verzachten door wat room of yoghurt toe te voegen. Ook suiker of honing kunnen de scherpte iets temperen.
Een andere truc is het serveren met zetmeelrijk voedsel, zoals brood, rijst of aardappel. Deze helpen de mond te kalmeren. Water drinken helpt juist niet goed tegen scherpe smaken, omdat capsaïcine vetoplosbaar is en niet wateroplosbaar.
Early Girl kweken
Early Girl kun je zelf kweken, zowel in de volle grond als in een pot. Begin eind maart of begin april met het zaaien van de zaden binnenshuis. Gebruik zaai- en stekgrond, en zet de potjes op een warme, lichte plek. Na één tot twee weken komen de plantjes op.
Als de plantjes zo’n vijf centimeter hoog zijn, kun je ze verspenen naar grotere potjes. Zorg voor voldoende licht en draai ze regelmatig zodat ze recht omhoog groeien. Vanaf half mei mogen ze naar buiten, maar wel pas als er geen nachtvorst meer is.
In de tuin kun je ze het beste op een beschutte, zonnige plek zetten. Geef ze steun met een bamboestok of tomatenspiraal, want de planten kunnen meer dan anderhalve meter hoog worden. Dieven (zijscheuten) regelmatig verwijderen bevordert de vruchtzetting.
Water geven is belangrijk, zeker tijdens warme periodes. Geef bij voorkeur ’s ochtends en richt op de grond, niet op de bladeren. Een mulchlaag van stro of houtsnippers helpt uitdroging voorkomen en houdt onkruid tegen.
Je kunt ook in potten kweken op balkon of vensterbank. Gebruik dan een pot van minstens twintig liter, met goede drainage. Regelmatig bemesten met biologische tomatenvoeding bevordert een gezonde groei en een goede opbrengst.
Alternatieven
Als je geen Early Girl hebt, kun je voor veel gerechten andere stevige tomaten gebruiken. Roma-tomaten zijn bijvoorbeeld vlezig en geschikt voor sauzen. Ook San Marzano wordt vaak gebruikt in de Italiaanse keuken vanwege de diepe smaak en stevige structuur.
Cherry- of kerstomaten kunnen in rauwe gerechten een alternatief zijn, al zijn ze iets zoeter. Voor soep of saus kun je ook gewone trostomaten nemen, maar die bevatten vaak iets meer vocht. In dat geval is het goed om ze eerst te laten uitlekken of inkoken.
Andersom kun je Early Girl gebruiken als alternatief voor andere tomatenrassen. Hij is veelzijdig, zowel rauw als gekookt, en vervangt moeiteloos duurdere of moeilijk verkrijgbare tomaten in recepten. Dankzij de balans tussen zuur en zoet is hij breed inzetbaar.
Als het specifiek om tomaten voor inmaken of drogen gaat, kun je Early Girl inzetten waar anders bijvoorbeeld Amish Paste of Roma-tomaat wordt aangeraden. Zijn stevige vlees en goede houdbaarheid maken hem daar geschikt voor.
Ten slotte kan Early Girl ook gebruikt worden als alternatief voor tomaten uit blik. Zeker als je zelf tomaten hebt gekweekt en ingevroren of geweckt, is het zonde om naar de supermarkt te gaan. Zo weet je precies wat je eet en blijf je dichter bij je eigen keuken.
Wilhelmus Hengstmengel
Auteur en kokWilhelmus Hengstmengel kent de keuken als zijn broekzak. Al meer dan vijftien jaar verdiept hij zich in alles wat met smaak te maken heeft. Niet alleen de grote lijnen, zoals verse groenten, rijpe vruchten of goed stuk vlees, maar juist ook de kleine dingen die vaak over het hoofd worden gezien. Kruiden. Specerijen. Noten en zaden. Die eenvoudige smaakmakers die, als je ze op het juiste moment gebruikt, een bord eten ineens tot leven kunnen wekken. Een handje geroosterde sesamzaadjes, een snufje gerookt paprikapoeder, of wat fijngemalen komijnzaad, dat soort details maken voor hem het verschil.
Wat hem drijft is zijn achtergrond als groenteboer. Daar heeft hij niet alleen geleerd om kwaliteit te herkennen, maar ook hoe je ingrediënten moet behandelen zodat ze niet alleen vandaag goed zijn, maar ook volgende week nog hun kracht behouden. Hij weet precies hoe je kruiden moet drogen zonder dat ze hun geur verliezen, of hoe je noten en zaden bewaart zodat ze knapperig blijven. Voor Wilhelmus is koken geen kwestie van dure spullen of ingewikkelde recepten, maar van aandacht, timing en het juiste gevoel voor smaak. En dat begint bij hoe je met je voorraadkast omgaat.
