Roma tomaten

Roma tomaten zijn ovaal van vorm, stevig van structuur en vallen op door hun volle, geconcentreerde smaak. Ze zijn minder sappig dan gewone ronde tomaten, waardoor ze bijzonder geschikt zijn voor sauzen, soepen en stoofschotels. Wat Roma tomaten zo geliefd maakt, is hun dikke vruchtvlees en hun relatief lage vochtgehalte. Dit maakt ze bij uitstek geschikt om te verwerken, in te maken of te drogen, zonder dat ze te veel vocht afgeven of hun vorm verliezen.

Wie ooit verse Roma tomaten in handen heeft gehad, herkent meteen het verschil in textuur. Ze voelen steviger aan en bij het snijden merk je direct dat ze minder pitjes bevatten. Dat maakt het werk in de keuken net wat prettiger. Bovendien hebben ze een wat zoetere, zachtere smaak dan sommige andere tomatenrassen. Ze kunnen uitstekend rauw gegeten worden, maar komen pas echt tot hun recht wanneer je ze verwarmt of marineert.

In de mediterrane keuken, maar ook in traditionele Oostenrijkse en Franse gerechten, worden Roma tomaten veel gebruikt. Hun karakter en smaak zijn betrouwbaar. Je kunt er een klassieke tomatensaus van maken die dik en vol van smaak is. Maar je kunt ze ook vullen, roosteren of laten konfijten. Ze laten zich bovendien goed combineren met basilicum, tijm, knoflook en olijfolie, zonder dat de smaak verloren gaat.

Wat ook opvalt aan Roma tomaten, is hun goede houdbaarheid in vergelijking met zachtere tomatenrassen. Dit komt onder meer door hun stevige schil en compacte vruchtvlees. Het zijn tomaten die je niet zomaar over het hoofd ziet, en wie er eenmaal mee werkt, blijft ze gebruiken. Zowel in de thuiskeuken als in de professionele gastronomie zijn Roma tomaten een vaste waarde geworden.

Hoe gebruiken?

Roma tomaten zijn buitengewoon veelzijdig. In warme bereidingen doen ze het uitstekend omdat ze hun vorm behouden en niet snel uit elkaar vallen. Denk aan een rijke tomatensaus met knoflook, uien en oregano die urenlang op het vuur mag pruttelen. Of aan een klassieke ratatouille, waarin Roma tomaten de basis vormen voor een harmonie van smaken met courgette, aubergine en paprika. Omdat ze weinig vocht bevatten, wordt de saus niet waterig en blijft de smaak intens.

In de Italiaanse keuken worden Roma tomaten vaak gepeld, ontpit en ingekookt tot passata. Dit is een gladde tomatenbasis die gebruikt wordt in pizza’s, pasta’s en ovenschotels. Door hun stevigheid zijn ze ook ideaal om te konfijten in de oven met wat olijfolie, tijm en zeezout. Het langzaam garen haalt het natuurlijke zoetje naar boven en maakt ze onweerstaanbaar bij een stuk brood of door een salade.

Ook rauw zijn Roma tomaten prima te gebruiken, al zijn ze iets minder sappig dan een gewone trostomaat. Snijd ze in dunne plakjes voor in een salade met mozzarella en basilicum, of voeg ze toe aan een couscousgerecht met verse kruiden en citroenrasp. Hun stevige textuur zorgt voor bite en hun smaak sluit goed aan bij allerlei soorten dressings.

Soepen en stoofgerechten krijgen een diepe smaak met Roma tomaten. Denk aan tomatensoep met geroosterde tomaten, waarin je ze eerst in de oven bakt om het aroma te versterken. Of aan een Noord-Afrikaanse tajine, waar Roma tomaten het stoofvocht verrijken met een zachte tomatensmaak zonder dat het gerecht te zuur of te nat wordt.

Medicinale toepassingen

Roma tomaten bevatten veel lycopeen, een krachtige antioxidant die goed is voor hart- en bloedvaten. Deze stof komt extra vrij wanneer de tomaten verhit worden, waardoor juist gekookte of gebakken bereidingen een gezondheidsvoordeel bieden. Lycopeen wordt in verband gebracht met het verlagen van het risico op bepaalde vormen van kanker, vooral prostaatkanker.

Verder zijn Roma tomaten rijk aan vitamine C, kalium en vezels. Deze voedingsstoffen ondersteunen de weerstand, dragen bij aan een gezonde bloeddruk en bevorderen een goede spijsvertering. Het eten van Roma tomaten kan dus ook bijdragen aan het verlagen van het cholesterolgehalte en het verbeteren van de darmgezondheid.

Bij mensen met reumatische klachten of gewrichtsontstekingen wordt soms afgeraden om te veel nachtschadegewassen te eten, waaronder tomaten. Toch blijkt uit onderzoek dat met name gekookte tomaten, en dus ook Roma tomaten, minder belastend zijn omdat ze minder solanine bevatten dan bijvoorbeeld groene tomaten. Wie gevoelig is, kan het gebruik langzaam opbouwen en observeren hoe het lichaam reageert.

Roma tomaten bewaren

Verse Roma tomaten bewaar je het best buiten de koelkast, op een koele en luchtige plek. De koelkast kan hun smaak aantasten en de textuur papperig maken. Leg ze los van elkaar, zonder drukpunten, zodat ze niet gaan rotten. Ze blijven zo makkelijk een week goed.

Wil je Roma tomaten langer bewaren, dan kun je ze het best verwerken tot saus, inmaken in olie of drogen. Ook invriezen is mogelijk, al is het dan raadzaam ze eerst te ontvellen en te snijden. Op die manier behouden ze beter hun smaak en structuur na het ontdooien.

Wanneer je Roma tomaten wilt bewaren op kamertemperatuur, leg ze dan niet in direct zonlicht. Warmte versnelt het rijpingsproces en zorgt ervoor dat ze sneller zacht worden. Als ze eenmaal goed rijp zijn, verwerk ze dan binnen een paar dagen voor het beste resultaat.

Invriezen

Wil je Roma tomaten invriezen, kies dan exemplaren die rijp maar stevig zijn. Was ze, haal het kroontje eraf, snijd ze doormidden en verwijder eventueel de zaadlijsten. Je kunt ze rauw invriezen, maar het is aan te raden ze kort te blancheren. Dompel ze daarvoor twintig seconden onder in kokend water en daarna in ijskoud water. Zo laat het velletje makkelijker los.

Ontvellen maakt het makkelijker om ze later te gebruiken in sauzen en soepen. Snijd ze in stukken en verdeel ze over diepvriesdozen of zakjes. Let op dat je ze plat invriest, zodat je gemakkelijk een deel kunt ontdooien. Zet de datum op de verpakking en gebruik ze bij voorkeur binnen zes maanden.

Na het ontdooien zijn Roma tomaten minder stevig, maar perfect bruikbaar in warme gerechten. Gebruik ze dus niet rauw in salades, maar wel in pasta, soep, stoofpot of op pizza. Laat ze rustig ontdooien in een pan op laag vuur, eventueel met een scheutje olie of bouillon.

Drogen

Drogen is een uitstekende manier om Roma tomaten lang houdbaar te maken. Door hun lage vochtgehalte zijn ze hiervoor zeer geschikt. Snijd ze doormidden, verwijder de zaadlijsten en leg ze met de snijkant naar boven op een rooster of bakplaat. Bestrooi met een beetje zeezout en eventueel wat tijm of oregano.

Je kunt Roma tomaten drogen in een droogoven, op lage temperatuur in de gewone oven (rond de 60 graden Celsius) of zelfs in de zon als het droog en warm genoeg is. Reken op acht tot twaalf uur, afhankelijk van de grootte van de stukken en de temperatuur. Ze moeten leerachtig aanvoelen en niet meer vochtig zijn van binnen.

Bewaar gedroogde Roma tomaten luchtdicht, bij voorkeur in een glazen pot met wat olijfolie. Voeg eventueel knoflook of verse kruiden toe. Zo blijven ze tot drie maanden goed en zijn ze heerlijk bij antipasti, door salades of als smaakmaker in brooddeeg.

Hoe heet?

Roma tomaten zijn niet heet in de zin van pittigheid. Ze bevatten geen capsaïcine, de stof die pepers scherp maakt, en staan daarom op nul op de Scovilleschaal. Je hoeft je dus geen zorgen te maken over een branderig mondgevoel bij het eten ervan, ook niet als je ze rauw eet.

Toch kunnen sommige mensen ervaren dat tomaten een lichte irritatie geven aan het tandvlees of de tong. Dit komt meestal door de natuurlijke zuren in de tomaat, en niet door ‘heetheid’ zoals bij pepers. Heb je daar snel last van, eet de tomaten dan gekookt of verwijder het velletje en de zaadlijsten.

Wil je toch iets minder zuur in de mond bij het eten van Roma tomaten, voeg dan een snufje suiker toe aan gerechten of combineer met zachte smaken zoals mozzarella of ricotta. Ook helpt het om de tomaten licht te verwarmen in een beetje olijfolie. Zo wordt de smaak milder en vriendelijker.

Roma tomaten kweken

Wie zelf Roma tomaten wil kweken, heeft weinig meer nodig dan een zonnige plek, goede aarde en wat geduld. Ze doen het goed in de volle grond, maar ook in een ruime pot op het terras of zelfs op een balkon in een diepe bak. Zorg dat de planten voldoende zon krijgen, minstens zes uur per dag.

Zaai de zaden binnenshuis in maart of april, in een zaaibakje met lichte, vochtige aarde. Zodra de zaailingen twee blaadjes hebben, kun je ze verspenen. In mei mogen ze naar buiten, maar pas na de IJsheiligen, wanneer de kans op vorst verdwenen is. Plant ze dan in goed doorlatende grond, met voldoende voeding.

Roma tomaten houden van regelmaat. Geef ze regelmatig water, liefst bij de voet van de plant en niet over het blad. Bind de planten op aan een stok of tomatenspiraal en verwijder de dieven (zijscheuten) die tussen blad en stengel groeien. Zo blijft de plant krachtig en richt ze haar energie op de vruchten.

De eerste Roma tomaten kun je meestal oogsten vanaf juli of augustus, afhankelijk van het weer en de standplaats. Pluk ze rijp en stevig. Laat ze niet te lang hangen, want dan kunnen ze barsten. Je kunt ze direct gebruiken of verwerken voor later gebruik. Zelfgekweekte Roma tomaten zijn vol van smaak en geven veel voldoening.

Alternatieven

Heb je geen Roma tomaten in huis, dan zijn pruimtomaten of vleestomaten een goed alternatief. Die hebben ook een stevige structuur en een relatief laag vochtgehalte. Kies bij voorkeur rijpe exemplaren die niet te zacht zijn. Voor sauzen en soepen kun je eventueel ook tomaten uit blik gebruiken, maar vers blijft altijd het lekkerst.

In gerechten waar je Roma tomaten rauw gebruikt, zoals in een salade of op een broodje, kun je overschakelen op trostomaten of cherrytomaten. Let er wel op dat deze meer vocht bevatten en daardoor een ander mondgevoel geven. Voeg dan wat minder dressing of olie toe om het in balans te houden.

Als je Roma tomaten gebruikt vanwege hun zoete, volle smaak, kun je ook geroosterde paprika’s, zongedroogde tomaten of zelfs gepureerde pompoen als vervanger gebruiken. Deze geven een vergelijkbare diepte aan sauzen of ovengerechten, al missen ze de specifieke tomatensmaak.

Tot slot kun je Roma tomaten ook zien als een alternatief voor andere vochtige tomatenrassen. Als je een gerecht maakt dat niet te nat mag worden, zoals een quiche of gevulde groente, is de keuze voor Roma tomaten verstandig. Hun stevigheid zorgt voor een mooi eindresultaat zonder dat je gerecht uitloopt of waterig wordt.